Gen ten jest zależny od chlorków i sodu, więc musimy mieć ich właściwe poziomy aby transport serotoniny odbywał się prawidłowo. Powiązane szlaki obejmują transmisję przez synapsy chemiczne i selektywny szlak hamowania wychwytu zwrotnego serotoniny.
Transport wygląda niewinnie, ale choroby związane z poliformizmem genu SLC6A4 obejmują zaburzenie obsesyjno-kompulsyjne i lęk. Problemy wynikające z poliformizmu są poważne, mające wpływ nie tylko na osobę chorą ale i na całą rodzinę.
Serotonina jest neuroprzekaźnikiem w ośrodkowym i obwodowym układzie nerwowym. Transporter serotoniny kodowany przez SLC6A4 jest celem ważnej klasy leków przeciwdepresyjnych, selektywnych inhibitorów wychwytu zwrotnego serotoniny. W związku z powyższym, jeżeli mamy polimorfizm, to wówczas transport nie odbywa się właściwie, czyli serotonina nie jest transportowana w odpowiedni sposób a to z kolei prowadzi do zaburzeń.
Przeszukując literaturę, można trafić na ciekawe badania, w różnych lokalizacjach świata prowadzone a wnioski z nich wynikające są bardzo intrygujące, ale jak z każdym badaniem, należy się w nie zagłębić.
Okazuje się, że nieprawidłowy transport serotoniny powoduje, że mamy problem z lękami, depresją ale też powiązano serotoninę z drżeniem mięśniowym w chorobie Parkinsona oraz w występowaniu IBS, gdyż serotonina odpowiada za skurcze jelit.
Sprawdźmy więc niektóre badania kliniczne:
1. Hariri i in. (2002) poinformowali, że osoby z 1 lub 2 kopiami krótkiego allelu polimorfizmu promotora transportera serotoniny, który był związany ze zmniejszoną ekspresją i funkcją serotoniny oraz zwiększonymi zachowaniami związanymi ze strachem i lękiem, wykazywały większą aktywność neuronalną ciała migdałowatego, co oceniono na podstawie funkcjonalny MRI, w odpowiedzi na przerażające bodźce w porównaniu z osobami homozygotycznymi pod względem długiego allelu. Każda grupa składała się z 14 osób dorosłych. Hariri i in. (2002) doszli do wniosku, że ich wyniki wykazały genetycznie sterowaną zmienność reakcji regionów mózgu leżących u podstaw ludzkich zachowań emocjonalnych i zasugerowali, że zróżnicowana pobudliwość ciała migdałowatego na bodźce emocjonalne może przyczynić się do wzrostu strachu i lęku typowo związanych z krótkim allelem SLC6A4.
- Zmieniona funkcja układu neuroprzekaźnictwa serotoninowego jest powiązana z agresywnym zachowaniem u pacjentów z chorobą Alzheimera. Przebadali 137 osób, u których zdiagnozowano możliwe lub prawdopodobne chorobę Alzheimera, z których 58 wykazało zachowania agresywne.
- Przeprowadzano także badania na kobietach o cechach osobowości borderline. Wykazano, że homozygotyczny genotyp 5-HTTLPR może wpływać na funkcję serotoniny, wpływając na podatność zarówno na objawy graniczne, depresyjne, lękowe, jak i obsesyjno-kompulsyjne w BPD, i prowadząc do ostrzejszych objawów związanych z tymi cechami klinicznymi.
- Cechą charakterystyczną patologii choroby Parkinsona (PD) jest zwyrodnienie neuronów dopaminergicznych w istocie czarnej, prowadzące do zmniejszenia produkcji dopaminy do prążkowia. Oprócz dopaminy istotną rolę w progresji choroby Parkinsona odgrywa także rozregulowanie serotoniny, która jest neuroprzekaźnikiem powiązanym ze stanami poznawczymi i emocjonalnymi. Poziom serotoniny jest regulowany głównie przez transporter wychwytu zwrotnego serotoniny (5-HTT) kodowany przez gen SLC6A4. W regionie promotora występują dwa polimorfizmy, w tym polimorfizm powtarzalny 5-HTTLPR i polimorfizm pojedynczego nukleotydu rs25531. W badaniu udowodniono, że 5-HTTLPR był związany z depresją u pacjentów z PD, a obecność genotypu LL chroniła przed ryzykiem depresji. RS25531 był związany z drżeniem spoczynkowym w PD, a allel A służy jako allel ryzyka recesywnego.
- W tym badaniu wykazywano, powyżej wspominane wpływ na IBS. Zespół jelita drażliwego (IBS) jest zaburzeniem układu pokarmowego o nieznanej etiologii. Serotonina odgrywa kluczową rolę w wydzielaniu i ruchliwości jelit. Polimorfizm w genie transportera wychwytu zwrotnego serotoniny (SERT lub SLC6A4) może odgrywać funkcjonalną rolę w jelitach pacjentów z IBS. Celem niniejszego badania było zbadanie związku między polimorfizmem genu SLC6A4 a IBS oraz wykrycie korelacji między poziomami serotoniny w odbycie a podtypami IBS.
Polimorfizm SLC6A4 jest możliwym genem kandydującym związanym z patogenezą IBS-C. Chociaż poziomy serotoniny nie różniły się w biopsjach odbytniczych podtypów IBS, zalecane jest dalsze badanie.
W związku z objawami przy poliformizmie musimy podejmować działania zwiększające poziom serotoniny a także jej lepszy transport.
źródło:
- 1. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24684793
- 2. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27933583
- 3. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5308131/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/12630565
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19521089
- https://omim.org/entry/182138
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6465511/
- https://www.genecards.org/cgi-bin/carddisp.pl?gene=SLC6A4
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/11559314
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19699062
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3992709/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/20150867
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/14593431
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/gene?cmd=Retrieve&dopt=full_report&list_uids=6532
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/15699291